Τι Είναι τα Μεταδεδομένα (Metadata): Σημασία, Τύποι & Χρήσεις

Πολύ συχνά μιλάμε για την πληθώρα δεδομένων που υπάρχουν, τα οφέλη που προσφέρουν και πολλά ακόμα.

Ωστόσο, εξίσου σημαντικά είναι και τα μεταδεδομένα (metadata), τα οποία διευκολύνουν σημαντικά τους χρήστες να βρουν σχετικές πληροφορίες, να ανακαλύψουν διάφορα resources, και γενικότερα να κατανοήσουν τα βασικά χαρακτηριστικά των δεδομένων, όπως η προέλευσή τους.

Έτσι στο σημερινό οδηγό θα δούμε:

- Τι είναι τα μεταδεδομένα

- Ποιοι τύποι μεταδεδομένων υπάρχουν

- Ποιες οι βασικές χρήσεις των μεταδεδομένων

Ας ξεκινήσουμε με ένα βασικό ορισμό.

Τι Είναι τα Μεταδεδομένα

Τα μεταδεδομένα (metadata) αναφέρονται ως τα δεδομένα τα οποία περιγράφουν άλλα δεδομένα.

Τα μεταδεδομένα είναι δομημένα δεδομένα αναφοράς, που μας παρέχουν πληροφορίες για άλλα δεδομένα, βοηθώντας στην ταξινόμηση και τον προσδιορισμό χαρακτηριστικών των πληροφοριών που περιγράφουν.

Τα μεταδεδομένα μπορούν να δημιουργηθούν χειροκίνητα ή με αυτοματοποιημένη επεξεργασία πληροφοριών.

Τα μεταδεδομένα μπορούν να αποθηκευτούν και να διαχειριστούν σε μια βάση δεδομένων, που συχνά ονομάζεται μητρώο μεταδεδομένων (metadata registry) ή αποθετήριο μεταδεδομένων (metadata repository).

Παραδείγματα μεταδεδομένων αρχείου εγγράφου αποτελούν μεταξύ άλλων, ο συντάκτης, η ημερομηνία δημιουργίας και ημερομηνία τροποποίησης του αρχείου.

Άλλα παραδείγματα χρήσης μεταδεδομένων είναι για εικόνες, βίντεο, σχεσιακές βάσεις δεδομένων, υπολογιστικά φύλλα και ιστοσελίδες.

Ας δούμε ένα παράδειγμα ενός image file για καλύτερη κατανόηση.

Το παραπάνω παράδειγμα ενός image file, περιλαμβάνει μεταδεδομένα όπως:

- Η ώρα λήψης της φωτογραφίας

- Τα χρώματα της φωτογραφίας

- Η μάρκα της κάμερας

- Συντεταγμένες GPS της τοποθεσίας

Αφού είδαμε κάποια σημαντικά πράγματα για τα μεταδεδομένα, ας δούμε μερικούς βασικούς τύπους μεταδεδομένων.

Βασικοί Τύποι Μεταδεδομένων

Υπάρχουν πολλοί τύποι μεταδεδομένων.

Ακολούθως έχουμε συγκεντρώσει τους πιο βασικούς από αυτούς:

   Τύπος #1: Διαχειριστικά μεταδεδομένα

Τα διαχειριστικά μεταδεδομένα παρέχουν την δυνατότητα στους διαχειριστές να επιβάλλουν κανόνες και περιορισμούς αναφορικά με την πρόσβαση στα δεδομένα και τα δικαιώματα χρήστη.

Ακόμα, παρέχουν πληροφορίες σχετικά με την διαχείριση των πόρων δεδομένων και λεπτομέρειες όπως η ημερομηνία δημιουργίας, το μέγεθος και τύπος αρχείου.

   Τύπος #2: Περιγραφικά μεταδεδομένα

Τα περιγραφικά μεταδεδομένα προσδιορίζουν μερικά βασικά χαρακτηριστικά και πληροφοροφίες όπως τίτλους, λέξεις-κλειδιά, περιλήψεις και άλλα στοιχεία που μπορούν να βοηθήσουν ένα χρήστη να κατανοήσει τι ακριβώς αφορούν τα δεδομένα.

   Τύπος #3: Δομικά μεταδεδομένα

Τα δομικά μεταδεδομένα περιγράφουν τη δομή των δεδομένων, τις σχέσεις δηλαδή μεταξύ διαφορετικών στοιχείων και γενικότερα το πώς οργανώνονται και ταξινομούνται τα δεδομένα.

Για παράδειγμα σε ένα έγγραφο τα δομικά μεταδεδομένα μπορεί να υποδεικνύουν την ιεραρχία των κεφαλαίων και των ενοτήτων.

   Τύπος #4: Στατιστικά μεταδεδομένα

Τα στατιστικά μεταδεδομένα πρόκειται για στατιστικές πληροφορίες σχετικά με τα δεδομένα, όπως μέτρα ποιότητας και αξιοπιστίας, και για αυτό έχουν ιδιαίτερη σημασία στο χώρο της στατιστικής ανάλυσης.

   Τύπος #5: Νομικά μεταδεδομένα

Τα νομικά μεταδεδομένα παρέχουν σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τον δημιουργό, τον κάτοχο πνευματικών δικαιωμάτων, όρους άδειας χρήσης και περιορισμούς χρήσης.

Στη συνέχεια, ας δούμε ποιες είναι οι περιπτώσεις χρήσης των μεταδεδομένων.

Περιπτώσεις Χρήσης Μεταδεδομένων

Μερικές περιπτώσεις χρήσης μεταδεδομένων είναι οι εξής:

   Διακυβέρνηση δεδομένων

Καθώς τα δεδομένα που έχουν οι σημερινές επιχειρήσεις στην κατοχή τους είναι πολλά και περίπλοκα, χρειάζεται να πραγματοποιείται σωστή διακυβέρνηση των δεδομένων αυτών.

Η διακυβέρνηση των δεδομένων (data governance) είναι ένα κρίσιμο στοιχείο της διαχείρισης δεδομένων που ελέγχει συνολικά τον κύκλο ζωής των πληροφοριών, διασφαλίζει την ποιότητα, την αξιοπιστία και την ασφάλειά τους.

Έτσι, η διαχείριση μεταδεδομένων διαδραματίζει βασικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία, μιας και όσο καλύτερα οργανωμένα είναι τα μεταδεδομένα, τόσο καλύτερη και ολοκληρωμένη είναι η συνολική εικόνα των δεδομένων μιας εταιρείας.

   Ανάλυση δεδομένων και επιχειρηματική ευφυΐα

Τα μεταδεδομένα είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση της δομής και της σημασίας των δεδομένων.

Καθώς διασφαλίζουν την ποιότητα και τη συμμόρφωση των δεδομένων, διευκολύνουν σημαντικά τους αναλυτές επιχειρηματικής ευφυΐας (BI analysts) και τους data scientists να πραγματοποιούν ουσιαστική ανάλυση και να ανακαλύπτουν βασικές πληροφορίες από επιχειρηματικά δεδομένα.

   Διαχείριση κινδύνων και συμμόρφωση με κανονισμούς

Οι επιχειρήσεις όπως είναι λογικό, έχουν στην κατοχή τους πληθώρα δεδομένων προσωπικού ή ευαίσθητου περιεχομένου.

Συνεπώς, χρειάζεται να διασφαλίζουν την ασφάλεια των δεδομένων και να συμμορφώνονται με κανονισμούς όπως ο GDPR.

Η διαχείριση μεταδεδομένων είναι λοιπόν απαραίτητη για τον εντοπισμό ευαίσθητων δεδομένων, τη ρύθμιση της πρόσβασης των χρηστών καθώς και τον αντίστοιχο έλεγχο των πρακτικών συμμόρφωσης, μεταξύ άλλων.

Με Λίγα Λόγια

Είδαμε τι είναι τα μεταδεδομένα, ποιοι είναι μερικοί βασικοί τύποι και περιπτώσεις χρήσης τους.

Συνολικά λοιπόν καταλαβαίνουμε πως τόσο τα δεδομένα όσο και τα μεταδεδομένα είναι εξίσου σημαντικά μιας και προσφέρουν σημαντική αξία για την επιτυχή πορεία κάθε επιχείρησης.

Η επιστήμη των δεδομένων είναι ένας ανερχόμενος κλάδος που κατακτά όλο και περισσότερο έδαφος και για αυτό το λόγο στη Big Blue προσφέρουμε ειδικά σχεδιασμένα Εταιρικά Προγράμματα για κάθε επιχείρηση, προσαρμοσμένα στις ανάγκες σας!

Λάβετε μέρος, βελτιώστε τα επιχειρηματικά προϊόντα σας με τα κατάλληλα εργαλεία και τεχνικές, και αποκτήστε ουσιαστική πρακτική γνώση!

Big Blue Data Academy