Η συλλογή και η εξασφάλιση της ποιότητας των δεδομένων είναι αναπόσπαστο κομμάτι μιας επιτυχημένης επιχείρησης.

Ωστόσο, τα δεδομένα από μόνα τους δεν επιτρέπουν την εξαγωγή συμπερασμάτων για αυτό και έχουν αναπτυχθεί διάφορες μέθοδοι και διαδικασίες για την αναγνώριση προτύπων που να καλύπτουν τις αναδυόμενες επιχειρηματικές ανάγκες.

Για την πιο αποτελεσματική αξιοποίηση των δεδομένων από μια επιχείρηση, δημιουργήθηκε η διαδικασία της μοντελοποίησης δεδομένων, η οποία αποτελεί σημαντική δεξιότητα για διάφορους επιστήμονες όπως οι data scientists και data analysts.

Σε αυτό λοιπόν το άρθρο θα δούμε:

 Τι είναι η μοντελοποίηση δεδομένων

 Γιατί είναι σημαντική

 Ποια είδη και τεχνικές μοντελοποίησης δεδομένων υπάρχουν

Ας ξεκινήσουμε με έναν ορισμό.

 Τι είναι η Μοντελοποίηση Δεδομένων;

Η μοντελοποίηση δεδομένων (data modeling) είναι η διαδικασία δημιουργίας μιας εννοιολογικής αναπαράστασης των δομών δεδομένων και των μεταξύ τους σχέσεων και συσχετίσεων.

Αποτελεί βασικό κομμάτι στη διαδικασία του σχεδιασμού βάσεων δεδομένων που συνδράμει στην οργάνωση και ανάλυση δεδομένων στοχεύοντας στην πιο αποτελεσματική πρόσβαση, ανάκτηση και διαχείρισή τους.

Τα μοντέλα δεδομένων είναι ένα δομικό στοιχείο της αρχιτεκτονικής δεδομένων, μαζί με τα διαγράμματα ροής δεδομένων.

Τα δεδομένα αναπαρίστανται με τη μορφή οντοτήτων, χαρακτηριστικών και σχέσεων.

Μια οντότητα μπορεί να είναι ένα πραγματικό αντικείμενο ή μια έννοια που αναπαρίσταται στη βάση δεδομένων, όπως ένα προϊόν ή μια παραγγελία.

Τα χαρακτηριστικά των οντοτήτων μπορεί να είναι ένα όνομα ή μια τιμή.

Οι σχέσεις ορίζουν τις συσχετίσεις μεταξύ οντοτήτων, όπως ένας καταναλωτής που υποβάλλει μια παραγγελία για κάποιο προϊόν.

Επίσης, η μοντελοποίηση μπορεί να πραγματοποιηθεί σε διάφορα επίπεδα αφαίρεσης χρησιμοποιώντας τυποποιημένα σχήματα και τεχνικές για την παροχή ενός κοινού τρόπου ορισμού και διαχείρισης πόρων των δεδομένων σε έναν οργανισμό ή μια επιχείρηση.

Αρχικά, συλλέγονται τα δεδομένα και οι πληροφορίες σχετικά με τις επιχειρηματικές ανάγκες, κανόνες και απαιτήσεις.

Έπειτα, οι επιχειρηματικές ανάγκες μεταφράζονται σε δομές δεδομένων για τον ορισμό ενός συγκεκριμένου σχεδίου βάσης δεδομένων.

Τα μοντέλα δεδομένων μπορούν να κοινοποιηθούν στα ενδιαφερόμενα μέρη, σε συνεργάτες και προμηθευτές.

 Γιατί Είναι Σημαντική η Μοντελοποίηση Δεδομένων

Η μοντελοποίηση δεδομένων είναι ιδιαίτερα σημαντική για μια επιχείρηση και αποτελεί δομικό κομμάτι, προσφέροντας πολλαπλά οφέλη.

Ακολούθως, ας δούμε μερικά από τα πιο σημαντικά.

   Επικοινωνία

Η μοντελοποίηση δεδομένων διευκολύνει τους διάφορους επιστήμονες όπως τους Python developers, data architects και business analysts, στην κατανόηση και ερμηνεία των σχέσεων ανάμεσα στα data σε μια βάση δεδομένων ή μια αποθήκη δεδομένων.

Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνεται καλύτερη, δομημένη και πιο αποτελεσματική επικοινωνία και συνεργασία σε μια ομάδα δεδομένων μιας επιχείρησης.

   Απόδοση

Με τη μοντελοποίηση των δεδομένων ενισχύεται η συνέπεια στην τεκμηρίωση και το σχεδιασμό των πληροφοριακών συστημάτων σε μια επιχείρηση.

Με αυτό το τρόπο, διευκολύνεται η χαρτογράφηση των δεδομένων, μειώνονται τα σφάλματα στην ανάπτυξη λογισμικού και βελτιώνεται η απόδοση των εφαρμογών και των βάσεων δεδομένων.

   Ταχύτητα

Ορίζοντας και παρακολουθώντας τους βασικούς δείκτες επιδόσεων που προσαρμόζονται στους στόχους της εκάστοτε εταιρείας, αυξάνεται η ταχύτητα της ανάκτησης και ανάλυσης δεδομένων.

Μέσα από τον προγραμματισμό των δυνατοτήτων και της ανάπτυξης, εξοικονομείται πολύτιμος χρόνος και χρήματα.

   Επεκτασιμότητα

Η μοντελοποίηση δεδομένων συμβάλει στο σχεδιασμό βάσεων δεδομένων και εφαρμογών που μπορούν να κλιμακωθούν για την κάλυψη μεταβαλλόμενων επιχειρηματικών αναγκών.

Παρέχει λοιπόν ένα πλαίσιο που μπορεί να προσαρμοστεί με ευελιξία στις νέες επιχειρηματικές ανάγκες και τις προελεύσεις δεδομένων.

Αφού μιλήσαμε για το τι είναι η μοντελοποίηση των δεδομένων και γιατί είναι σημαντική, ας συνεχίσουμε βλέποντας κάποια βασικά είδη.

 Είδη Μοντέλων Δεδομένων

Υπάρχουν 3 βασικά είδη μοντέλων δεδομένων.

Οι τρεις αυτές κατηγορίες ποικίλλουν ανάλογα με το βαθμό αφαίρεσης, όπως θα δούμε ακολούθως.

   Εννοιολογικά Μοντέλα Δεδομένων

Αυτός ο τύπος χρησιμοποιείται για τη δημιουργία μιας επισκόπησης υψηλού επιπέδου των στοιχείων δεδομένων και των μεταξύ τους σχέσεων.

Τα εννοιολογικά μοντέλα συνήθως χρησιμοποιούνται στα πρώτα στάδια της διαδικασίας σχεδιασμού μιας βάσης δεδομένων για τον προσδιορισμό επιχειρηματικών απαιτήσεων του έργου.

Οι συμβολισμοί που χρησιμοποιούνται είναι συνήθως απλοί.

   Λογικά μοντέλα δεδομένων

Μόλις ολοκληρωθεί ένα εννοιολογικό μοντέλο δεδομένων, μπορεί να αξιοποιηθεί για τη δημιουργία ενός λογικού μοντέλου.

Τα λογικά μοντέλα είναι λιγότερο αφηρημένα και παρέχουν περισσότερες λεπτομέρειες αναφορικά με τις έννοιες και τις συσχετίσεις των δεδομένων από μια πιο τεχνική άποψη.

Για παράδειγμα, μπορούν να ορίσουν δομές δεδομένων και να παρέχουν λεπτομέρειες σχετικά με τύπους δεδομένων και διάφορα άλλα χαρακτηριστικά.

Τα λογικά μοντέλα δεδομένων μπορεί να είναι χρήσιμα σε περιβάλλοντα υλοποίησης υψηλής διάρκειας διαδικασιών ή για έργα όπως ο σχεδιασμός ενός database, ενός data warehouse ή μιας εφαρμογής.

Όπως τα εννοιολογικά μοντέλα, έτσι και τα λογικά μοντέλα δεν συνδέονται με μια συγκεκριμένη τεχνολογική πλατφόρμα.

   Φυσικά Μοντέλα δεδομένων

Ένα λογικό μοντέλο χρησιμεύει ως βάση για τη δημιουργία ενός φυσικού μοντέλου.

Τα φυσικά μοντέλα είναι τα λιγότερο αφηρημένα από όλα καθώς παρέχουν ένα σχήμα για το πως θα αποθηκευτούν τα data σε μια βάση δεδομένων.

Καθορίζουν τις δομές που θα χρησιμοποιήσει μια βάση δεδομένων όπως επίσης και τις πληροφορίες για την εφαρμογή τους σε ένα συγκεκριμένο σύστημα διαχείρισης βάσεων δεδομένων (DBMS).

Περιλαμβάνει λεπτομέρειες για συγκεκριμένες βάσεις δεδομένων, όπως οι δομές πινάκων, τα ευρετήρια και διάφοροι περιορισμοί.

 Τεχνικές Μοντελοποίησης Δεδομένων

Υπάρχουν διαφορετικές τεχνικές μοντελοποίησης δεδομένων.

Το ιεραρχικό μοντέλο δεδομένων και το μοντέλο δικτύου χρησιμοποιούνταν κυρίως παλαιότερα.

Ωστόσο, οι προσεγγίσεις και μέθοδοι έχουν εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου ως αποτέλεσμα καινοτομιών στις έννοιες των βάσεων δεδομένων και στη διαχείριση τους.

Πλέον χρησιμοποιούνται οι εξής μέθοδοι:

Entity-relationship data modeling: Έχει υιοθετηθεί ευρέως για σχεσιακές βάσεις δεδομένων σε διάφορες επιχειρηματικές εφαρμογές και είναι πολύ αποτελεσματική πρακτική για διαδικασίες συλλογής των δεδομένων και ενημέρωσής τους.

Dimensional data modeling: Περιλαμβάνει τη χρήση πινάκων γεγονότων (facts) και διαστάσεων (dimensions) για τη διατήρηση ενός αρχείου ιστορικών δεδομένων σε data warehouses. Έχει υιοθετηθεί για πολλές εφαρμογές επιχειρηματικής ευφυΐας (BI).

Relational data modeling: Παρότι παλαιότερη προσέγγιση μοντελοποίησης, είναι ακόμα δημοφιλής και απεικονίζει τις κλάσεις των δεδομένων ως πίνακες.

 Με Λίγα Λόγια

Μιλήσαμε λοιπόν για το τι είναι η μοντελοποίηση δεδομένων και γιατί είναι σημαντική, κάποια βασικά είδη και τεχνικές που χρησιμοποιούνται.

Η ενασχόληση με τα δεδομένα και συγκεκριμένα με τον κλάδο των data analytics αποτελεί μία ενδιαφέρουσα επιλογή με πολλές ευκαιρίες καριέρας.

Αν θέλεις και εσύ να ασχοληθείς επαγγελματικά με τον ανερχόμενο τομέα της ανάλυσης των δεδομένων, ανακάλυψε το Data Analytics Bootcamp της Big Blue και γίνε πιστοποιημένος Data Analyst σε μόλις 3 μήνες!